فراگیری زبان جدید چندان هم آسان نیست اما اگر با دانش یادگیری زبان آشنا باشیم و از روندهایی که از لحاظ علمی اثبات شده هستند استفاده کنیم می‌توانیم فرآیند یادگیری زبان مورد علاقه‌مان را سرعت ببخشیم و در مدت کوتاهی بر آن مسلط شویم. سؤالی که ذهن خیلی از جوانان را به خود مشغول کرده است این است که از چه راه‌ها و شیوه‌هایی می‌توانند برای یادگیری سریع‌تر زبان مورد علاقه‌ی خود استفاده کنند؟ در طی چند سال اخیر هم کسب‌وکارها و وب‌سایت‌هایی در کشور عزیزمان ایران برای پاسخ‌گویی به این قشر از جامعه ایجاد شده است که برخی مثبت و برخی نیز متأسفانه فقط به فکر کسب منافع مادی خود هستند نه پیشرفت علاقه‌مندان به زبان‌های خارجی.

بنابراین تصمیم گرفتم هر هفته مقاله‌ای را در این زمینه در وب‌سایت منتشر کنم تا از این طریق توانسته باشم کمکی هر چند کوچک به هم وطنان عزیز کرده باشم. در این مقاله می‌خواهیم به سؤال زیر پاسخ دهیم:

چطور یک زبان خارجی را یاد بگیریم؟

وقتی درباره‌ یادگیری یک زبان جدید صحبت می‌کنیم بزرگ‌سالان با یک نقطه ضعف بزرگ رو به رو هستند. همزمان با افزایش سن و پیر شدن انسان، شکل‌پذیری یا انعطاف‌پذیری مغز (که مسئول ایجاد سلول‌های عصبی و سیناپس‌های جدید است) کاهش می‌یابد. به عنوان مثال، محققان مشاهده کرده‌اند که بعد از آسیب‌های مغزی که منجر به از دست دادن قدرت بیان می‌شود، بچه‌ها بدین دلیل که مغزشان به آسانی مسیرهای جدیدی را جایگزین مسیرهای آسیب دیده می‌کند در بیشتر مواقع دوباره قدرت بیان خود را به دست می‌آورند.

یکی از تئوری‌هایی که تلاش دارد به این سؤال که چرا یادگیری یک زبان جدید برای بزرگ‌سالان سخت است پاسخ دهد به جای تمرکز بر کاهش انعطاف‌پذیری مغز بر روی روندی که افراد برای یادگیری زبان طی می‌کنند متمرکز شده است. یکی از دلایل منطقی مطرح شده از سوی این تئوری این است که بزرگ‌سالان تلاش می‌کنند فراگیری یک زبان جدید را از طریق توانایی حل مسئله‌ی خود انجام دهند نه با استفاده از شیوه‌ای که بچه‌ها برای آموختن یک زبان جدید استفاده می‌کنند.

اگر چه این موضوع بدین معناست که بزرگ‌سالان در مراحل اولیه‌ی یادگیری یک زبان سریع‌تر از بچه‌ها پیشرفت می‌کنند اما مطالعات نشان داده است که افرادی که در سنین کودکی با یک زبان درگیر بوده‌اند نسبت به کسانی که یادگیری این زبان را در سنین بزرگ‌سالی شروع می‌کنند از مهارت بالاتری برای تسلط بر این زبان بهره‌مند خواهند بود.

اما جای امیدواری وجود دارد زیرا مطالعه‌ای که توسط موسسه تلفظ زبان ثانویه انجام شده است نشان داده که افرادی که در سنین بزرگ‌سالی شروع به یادگیری یک زبان کرده‌اند به نمره‌ها و مهارت‌هایی برابر با افرادی که آن زبان، زبان مادری‌شان بوده دست یافته‌اند. نتایج این مطالعه به خوبی اثبات می‌کند که اگر انگیزه کافی داشته باشید مهارت‌هایتان به مرور زمان بهبود می‌یابد؛ بنابراین اگر واقعاً می‌خواهید بر یک زبان مسلط شوید هنوز دیر نشده از همین امروز شروع کنید.

 به خودتان شانس تازهای بدهید.

اگر واقعاً تصمیم گرفته‌اید که یادگیری زبان مورد علاقه‌ی خود را شروع کنید و بر آن مسلط شوید از متدهایی که در ادامه بیان می‌شوند حتماً استفاده کنید زیرا مطالعات و تحقیقات بی‌شماری تأثیر مثبت این روش‌ها را بر بهبود یادگیری و حافظه اثبات کرده‌اند.

۱-تکرار در فواصل زمانی خاص

تکرار در فواصل زمانی خاص یک تکنیک حافظه‌ی اثبات شده است که به شما کمک می‌کند تا آموخته‌های خود را به بهترین شکل در ذهن خود حفظ کنید. روش استفاده از این تکنیک هم بدین صورت است که شما باید کلماتی را که یاد گرفته‌اید در فواصل زمانی خاصی دوره و تکرار کنید. در ابتدا این فواصل زمانی کوتاه هستند و به مرور زمان بلندتر می‌شوند: ممکن است لغت‌های جدیدی را که یاد گرفته‌اید در روز اول چند بار تکرار کنید و بعد روز دوم و الی آخر. اگر از این روش به خوبی استفاده کنید به راحتی می‌توانید بعد از یک یا چند هفته به آسانی کلمات را به یاد آورید و اصطلاحاً آن‌ها را از حافظه‌ی کوتاه‌مدت به حافظه‌ی بلندمدت خود انتقال دهید.

نمودار زیر منحنی فراموشی برای اطلاعات جدید را نشان می‌دهد. اگر دقت کنید متوجه خواهید شد که با هر تکرار احتمال فراموشی اطلاعات جدید کاهش می‌یابد و اگر این فرآیند را ادامه دهید بعد از چند بار تکرار در فواصل زمانی خاص این اطلاعات جدید برای همیشه به حافظه‌ی بلندمدت شما انتقال می‌یابد:

typical-forgetting-chart

برای اینکه یادگیری خود را منطبق با منحنی فراموشی کنید می‌توانید از جعبه‌ی جی ۵ یا نرم‌افزارهایی مانند Duolingo استفاده کنید. هر دو ابزار به شما کمک می‌کند که لغات و عبارات جدیدی که یاد گرفته‌اید را در فواصل زمانی خاص تکرار کنید و به مرور بر آن‌ها مسلط شوید.

۲-قبل از خواب یاد بگیرید

یکی از مزایای بی‌نظیر خواب این است که به ما کمک می‌کند تا صندوق مغز (اطلاعات و خاطرات جدیدی که در طول روز در ذهن ما به صورت موقت انباشته شده است) خود را به صورت کامل پاک‌سازی کنیم. برای اینکه بتوانیم اطلاعات و دریافتی‌های جدید خود را به حافظه‌ی بلندمدتمان منتقل کنیم به خواب نیاز داریم حتی یک چرت کوتاه. وقتی به درستی این اطلاعات را ذخیره کردیم، تکرار در فواصل زمانی خاص به ما کمک می‌کند که این اتصالات را تقویت کنیم که پیروی از این فرآیند باعث خواهد شد که بعد از مدتی به آسانی تمام آموخته‌های خود را به یادآوریم.

۳-محتوا مطالعه کنید نه زبان

اگرچه بیشتر کلاس‌ها و برنامه‌های آموزشی صرفاً بر یادگیری زبان تمرکز دارند، اما مطالعه‌ای که بر روی یک گروه از دانشجویان زبان فرانسه انجام شد نشان داد زمانی که موضوعات و مطالب دیگر را با استفاده از زبان فرانسه به این دانشجویان آموزش دهند نتایج تست لیسینینگ آن‌ها بهتر می‌شود و انگیزه‌ی آن‌ها نیز برای یادگیری این زبان بیشتر می‌شود. البته دانشجویانی که در کلاس‌های استاندارد زبان فرانسه هم شرکت می‌کنند نتایج بهتری در آزمون‌های ریدینگ و رایتینگ به دست می‌آورند که این امر نشان‌دهنده‌ی این موضوع است که هر دو روش مفید هستند و تنها به انتخاب زبان‌آموز بستگی دارند.

هنگامی که بر اصول اولیه و قواعد پایه یک زبان جدید مسلط شدید بهتر است از برخی مطالب که مطابق با علاقه‌مندی‌های شماست برای افزایش درک خود استفاده کنید. به عنوان مثال می‌توانید با هم کلاسی‌های خود در بیرون از آموزشگاه زبان یا با استفاده از اسکایپ تمرین اسپیکینگ کنید، در وب‌سایت‌های اینترنتی مقاله مطالعه کنید یا ایبوک های نوشته شده به زبان مورد علاقه‌تان را دانلود و در اوقات بیکاری به مطالعه آن‌ها بپردازید یا به پادکست‌های صوتی گوش کنید.

۴-هر روز کمی تمرین کنید

اگر سرتان شلوغ باشد ممکن است تصمیم بگیرید که مطالعه‌ی هر روزه را کنار بگذارید و در عوض در دو یا سه جلسه در هفته به صورت فشرده به مطالعه‌ی زبان بپردازید. با این حال، اگر هر روز کمی مطالعه داشته باشید مؤثرتر خواهد بود؛ زیرا صندوق مغز شما فضای محدودی دارد و تنها خواب می‌تواند آن را پاک‌سازی کند، بنابراین اگر در طی چند ساعت به صورت فشرده به یادگیری زبان بپردازید این فضای محدود اشغال شده و اصولاً بعد از دو یا سه ساعت چیزی یاد نخواهید گرفت.

مطالعه کوتاه و هر روزه بهترین روش برای ترکیب تکرار در فواصل زمانی خاص و استفاده‌ی بهینه از فضای محدود مغز و ذخیره‌سازی موقت ذهن است.

۵-جدید و قدیم را با یکدیگر ترکیب کنید

تلاش برای یادگیری یک باره‌ی چندین کلمه و عبارت بسیار خسته کننده است. بهتر است بدانید یادآوری اطلاعات جدید زمانی که با مفاهیم آشنا و قدیمی که قبلاً آموخته‌اید ترکیب شوند آسان‌تر است.

سعی کنید هر وقت واژه یا عبارت جدیدی یاد گرفتید آن را با کلمات و عبارت‌هایی که بلدید و برای شما آشنا هستند به کار ببرید زیرا این کار باعث تمرکز هر چه بیشتر مغز بر روی این اطلاعات جدید خواهد شد.

شما از چه تکنیک‌هایی برای فراگیری زبان مورد علاقه‌ی خود استفاده می‌کنید؟

برای حمایت از ما با دوستان خود نیز به اشتراک بگذارید. با تشکر