امروزه رویکرد جوانان به ورزش باعث خرسندی است چرا که عقل سالم در بدن سالم است که می‌تواند باعث سازندگی کشور و سرافرازی میهن شود. با وجود آنکه طی سالهای اخیر، شاهد رشد استفاده از مواد نیروزا در بین جوانان خصوصاً در باشگاه‌های بدن‌سازی و بروز عوارض استفاده نادرست این مواد هستیم، هنوز هیچ قانون و تبصره‌ای در خصوص کنترل و نظارت بر استفاده از این مواد از سوی مسئولان ذیربط ارائه نشده است. نبود آگاهی نسبت به عوارض استفاده غیرضروری از مواد و نبود الگوی مناسب، مسائل اجتماعی و روانشناختی و به موازات این هم گروهی به نام سودجویان از عوامل ترویج استفاده از این مواد است.
در این میان نبود قانون و تجویزهای غیر اصولی از سوی برخی مربیان بدن‌سازی و حتی بعضی ورزشکاران، باعث رونق بازار سیاه مواد نیروزا و تولید غیرقانونی و تقلبی این مواد، مکمل‌های غذایی و داروهای هورمونی شده است.
متأسفانه به کرات دیده می‌شود که استفاده از داروهای نیروزا و عضله ساز به فراوانی در سالن‌های ورزشی به جوانان توصیه و عرضه می‌شود که مصرف این داروها نه تنها مفید نمی‌باشد بلکه عوارض فراوانی نیز همراه دارد که در ادامه به بعضی از این موارد اشاره می‌شود:
داروهای نیروزا از دسته استروئیدی آنابولیزان هستند که این داروها مشتقات هورمون مردانه یا تستوسترون می‌باشد که در مقایسه با خود تستوسترون (هورمون مردساز) دارای اثرات آنابولیک بیشتر و اثرات مردانه (آندوروژنیک) کمتر هستند. این داروها به منظور بالا بردن میزان کارایی، افزایش حجم و قدرت عضلانی، افزایش حالت تهاجمی و کاهش احساس خستگی مورد مصرف قرار می‌گیرند.
مصارف درمانی این گروه دارویی شامل:
- اختلالات عملکرد غدد جنسی مردانه
- کم‌خونی
- سرطان پستان
- آنزیودام ارثی
- آندومتریوز
- تأخیر در ترمیم استئوپروز (پوکی استخوان)
- سوختگی و جراحی
به صورت کوتاه‌مدت از نوع خوراکی آن مثل متیل تستوسترون و جهت درمان بلندمدت از انواع تزریقی مانند ناندرولون استفاده می‌شود.
عوارض مهم داروهای نیروزا
عوارض قلبی و عروقی: افزایش میزان چربی‌های خون و در نتیجه افزایش احتمال بروز سکته قلبی و سکته مغزی، احتباس آب و نمک در بدن، افزایش حجم خون، افزایش فشار خون، افزایش میزان انعقاد خون، بی‌نظمی ریتم قلب، تغییر اندازه قلب، افزایش تعداد سلول‌های خون.
عوارض کبدی: اختلال کبدی، اثر بر سوخت و ساز کبدی داروها و استروئیدهای درون زا، احتباس صفرا و یرقان انسدادی، نارسایی کبدی، تخریب بافت کبد و سرطان‌های خوش خیم و بدخیم از عوارض درازمدت این داروهاست.
عوارض مردانه (آندروژنی): جوش صورت، طاسی، کاهش تعداد اسپرم‌ها، تحلیل رفتن بیضه‌ها، عقیمی، تحریک‌پذیری، کاهش توانایی جنسی، بزرگ شدن پستان‌ها، احساس دفع فوری و مکرر ادرار.
عوارض خاص زنان: اختلال در قاعدگی، پرمویی، طاسی، کلفت شدن صدا، تحلیل پستان‌ها، قطع شیردهی، پوست چرب و آکنه.
عوارض عضلانی – اسکلتی: بسته شدن زودرس غضروف‌های رشد، توقف رشد قدی، عدم تناسب عضله با تاندون، تخریب مفاصل.
عوارض روانی: افسردگی، هیجان بیش از حد، پرخاشگری، بی‌ثباتی عاطفی، حالت تهاجمی و خشونت، بی‌خوابی، اضطراب، اختلالات شخصیت و وابستگی روانی به دارو.
عوارض کلیه و پروستات: بزرگ شدن پروستات، سرطان پروستات و سرطان کلیه از عوارض مصرف طولانی آن است.
مکمل‌های غذایی
مکمل به ماده‌ای اطلاق می‌شود که پزشکان یا متخصصین ورزشی برای رفع نیازهای غذایی یا طبیعی ورزشکار به میزان محدودی و به صورت علمی تجویز می‌کنند. این مکمل‌ها شامل کافئین، کراتین و پروتئین است. اگر ورزشکار یک برنامه غذایی داشته باشد هیچ احتیاجی به مکمل‌های غذایی ندارد.
برخی از مکمل‌ها مضر و برخی هم آلوده به مواد دوپینگی هستند. ورزشکار باید یک تمرین حرفه‌ای و یک تغذیه مناسب داشته باشد و اگر در سطح حرفه‌ای این اعمال را به خوبی انجام داد آن زمان است که پزشک متخصص به صورت محدود مکمل را برای ورزشکار حرفه‌ای تجویز می‌کند.
برخی مکمل‌ها هستند که می‌توانند اثراتی مثبت داشته باشند ولی چون به صورت منفی استفاده می‌شوند اثرات نابجا برجای می‌گذارند. در حال حاضر ۹۹ درصد جوانان بدنساز کشور به صورت منفی از این مواد استفاده می‌کنند.
افراط و تفریط در هیچ کاری شایسته و پسندیده نیست، بیائید سالم ورزش کنیم.
کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو
مقالات پیشنهادی:
۱۱ خاصیت بی‌نظیر چای سبز، اکسیر سلامتی
۱۰ مزیت چای گل یاسمین که باعث شده من هر روز آن را بنوشم
لطفاً برای حمایت از ما این مقاله را در یکی از شبکه‌های اجتماعی مورد علاقه‌تان به اشتراک بگذارید. با تشکر
بدون نظر